“Crimen de Níjar” is een van de bekendste en meest tragische verhalen uit de streek en heeft een diepe culturele indruk nagelaten.

In juli 1928 zou de jonge Francisca Cañadas, in het dorp bekend als Paca la Coja, trouwen met een man die door haar familie voor haar was uitgekozen. Francisca zelf was echter verliefd op een ander, met wie ze tijdens de nacht van haar geplande huwelijk besloot te vluchten. Samen gingen ze op pad door de woestijnachtige omgeving van Níjar, maar hun ontsnapping liep fataal af. Het paar werd ingehaald en de minnaar werd vermoord, terwijl Francisca terug naar haar familie werd gebracht.

Deze gebeurtenis schokte de hele regio en werd in de volksmond al snel bekend als het “Crimen de Níjar”. Het verhaal belichaamde de botsing tussen traditionele familie-eer en persoonlijke vrijheid, een thema dat in die tijd in Andalusië nog zeer beladen was.

Het drama inspireerde Federico García Lorca tot zijn beroemde toneelstuk Bodas de Sangre (Bloedbruiloft, 1933), waarin hij het verhaal literair verwerkte en het universele karakter van passie, eer en tragedie benadrukte. Ook Carmen de Burgos, een vooruitstrevende schrijfster uit Almería, gebruikte het als basis voor haar roman Puñal de Claveles (Dolken van Anjers), waarin zij meer inging op de rol van de vrouw en de sociale druk.

Tot op vandaag blijft het “Crimen de Níjar” een symbool van de dramatische, soms harde realiteit van het leven in Andalusië in het begin van de 20e eeuw. Het geeft het Cortijo del Fraile niet alleen historische waarde, maar ook een bijna mythische lading die nog altijd schrijvers, kunstenaars en bezoekers blijft fascineren.